Directe acties voor een fossiel vrije culturele sector in Nederland

Oliebedrijf Shell is een van de multinationals die het meest verantwoordelijk is voor klimaatverandering en milieuvervuiling. In haar zoektocht naar winstmaximalisatie wordt het bedrijf tegengewerkt door rechtszaken over mensenrechtenschendingen, corruptie en destructie van ecosystemen. Om de publieke opinie aan haar zijde te houden heeft Shell sterke relaties gebouwd met culturele instellingen zoals musea. Sinds 2016 organiseert Fossil Free Culture NL acties om de relatie tussen Shell en de culturele sector te doorbreken. Er is al veel bereikt, en in de komende maanden zullen er meer acties worden georganiseerd.

Artistiek activisme

Shell is een van de multinationals die het meest verantwoordelijk is voor CO2-uitstoot, en daardoor klimaatverandering. Er lopen meer dan vijftig rechtszaken tegen het bedrijf over mensenrechtenschendingen, corruptie en ecologische rampen. Om dit onder het tapijt te schuiven investeert Shell in het behouden van een goed imago, onder andere door relaties op te bouwen met culturele instellingen en sociale ruimtes, in het onderwijs, de wetenschap, de media, politieke en culturele instellingen. Door het financieren van onder andere culturele instellingen koopt Shell een positief beeld van generositeit in de publieke opinie. Dit is een PR strategie, ook wel “artwashing” genaamd (zoals “greenwashing”, maar dan door middel van kunst).

Fossil Free Culture NL werkt sinds 2016 aan het breken van de relaties tussen Shell en de culturele sector in Nederland. De organisatie wil direct bijdragen aan het ontmantelen van Shells macht over de samenleving, door directe acties van burgerlijke ongehoorzaamheid te organiseren. Voorgaande acties vonden vooral plaats rond het Museumplein in Amsterdam, waar het Van Gogh Museum, Rijksmuseum, Stedelijk Museum en Concertgebouw gevestigd zijn. Onder andere werden er champagne-glazen met ‘olie’ geserveerd bij de opening van het seizoen in het Concertgebouw en werd het Van Gogh Museum geïnfiltreerd door schelpen beklad met olie te verspreiden door het hele gebouw.

Nieuwe campagne

Twee maanden geleden brak Shell de banden met het Concertgebouw. Alle instellingen rondom het Museumplein zijn nu eindelijk fossiel-vrij. Fossil Free Culture NL doelt nog steeds op het uitroeien van alle fossiele sponsors van de culturele sector, door de vier instellingen aan te pakken die nog steeds fossiel-geld accepteren: Groninger en Drents Museum, Nemo in Amsterdam en Boerhaave in Leiden. De nieuwe campagne (2020-2021) zal gefocust zijn op het organiseren van performances en het opbouwen van nieuwe actie-gemeenschappen. Hiervoor zullen er een aantal educatie momenten over artistiek activisme plaatsvinden in Leiden, Groningen en Drenthe, zo dat lokale groepen zelf creatieve protesten kunnen organiseren.

Door Covid-19 focust de organisatie zich op het bereiken van haar publiek door online kanalen (sociale media, nieuwbrieven, website en webinars), terwijl er kleinschalige offline acties worden georganiseerd. Tussen de 20 en 30 mensen worden gemobiliseerd per actie / performance, en tot de 100 mensen na Covid-19. Online zal Fossil Free Culture NL zich inzetten om een breder publiek aan te trekken (videos worden door ongeveer 30.000 mensen bekeken). Het Actiefonds steunt de organisatie voor de eerste twee acties (in 2020 en begin 2021), met het printen van flyers voor tijdens de acties en algemeen publiciteitsmateriaal.

—

Foto: Anisa Pinelo en Laura Ponchel

Het Actiefonds:

Contact:

Volg ons op:

Nieuwsbrief:

Oliebedrijf Shell "art-washt" zichzelf door culturele instellingen te financieren