Borssele 2 en 3? Doch 't nie!

In 2030 moet de Nederlandse CO2-uitstoot volgens de klimaatwet al 49 procent lager zijn dan in 1999. Maar als we naar het huidige tijdspad kijken kunnen we die belofte al aan de wilgen hangen. In 2021 stootte Nederland volgens het CBS slechts 13 procent minder CO2 uit dan in 1999. In 30 jaar zijn we maar 13 procent gezakt. In de komende zeven jaar moet daar nog 36 procent vanaf. 

Tijd dus voor daadkracht. Maar als we ergens van op aan kunnen, dan is het wel dat de Nederlandse regering zal blijven treuzelen en uitstellen. Momenteel hoopt Rutte IV onze uitstoot te verminderen door twee nieuwe kerncentrales in Borssele te bouwen. De overheid investeert hier maar liefst 5 miljard (!) euro in, in de hoop dat deze kerncentrales in 2035 negen tot dertien procent van de Nederlandse energiebehoeftes voorzien. Het lijkt dus alsof de aanbouw van deze centrales een duurzame maatregel is, maar het komt neer op nog 5 miljard euro en tien jaar uitstel.

Stroom naar de toekomst

Zeeuwen hebben hier helaas weinig over te zeggen. De Rijksoverheid zal volgend jaar beslissen of de nieuwe centrales er komen; de provincie Zeeland heeft geen inspraak. Het burgerinitiatief Stroom naar de Toekomst weigerde deze monumentale beslissing uit handen te geven. In de aanloop naar de Provinciale Statenverkiezingen in maart verspreidde het tienduizenden posters en organiseerde het vier discussieavonden om het te hebben over de toekomst van kernenergie in Nederland.

Het initiatief was een groot succes. Het collectief kwam aan het woord in landelijke en regionale media, en tijdens de discussieavonden hebben burgers hun zorgen kunnen delen met lokale politici. In Zeeland werd PVDA/GL, de enige partij tegen de aanbouw van meer kerncentrales, na de BBB de grootste partij met zes zetels.

Maar Stroom naar de Toekomst heeft een langetermijnperspectief. Door zich te richten op bewegingsopbouw hoopt het de bouw van extra kerncentrales een politieke kwestie te maken in de aanloop van 2024, waarin de overheid over de bouw zal beslissen.

Kernenergie is nooit duurzaam

Het Actiefonds steunt Stroom naar de Toekomst. Kernenergie is duur, tijdrovend, gevaarlijk en een herhaling van extractivistische zetten. Een echte groene transitie vereist hernieuwbare grondstoffen. Daarbij komt dat de regering en veel burgers het gevaar van kerncentrales enorm onderschatten. De recente angst voor een kernramp in Oekraïne laat zien oorlogsgeweld al snel kan leiden tot een ecologische catastrofe.

Maar een meltdown ligt ook in een klein hoekje. Voormalig directeur van het reactorcentrum in Petten vertelt in de Nederlandse Boekengids hoe in 2001 een kernramp in Noord-Holland ternauwernood werd voorkomen na gestuntel van het personeel. “Kerncentrales zijn een factor vijftig onveiliger door menselijk falen”, concludeert hij. De beloftes van minieme risico’s zijn een papieren werkelijkheid die geen rekening houden met de de onvoorspelbaarheid van menselijk handelen. Nieuwe kerncentrales bouwen is dus zowel op de lange als korte termijn enorm gevaarlijk voor het welzijn van Nederland en de planeet.