In een blauw-witte stoet van Costa Rica naar Nicaragua

Het regime

Daniel Ortega –de huidige president van Nicaragua- is de leider van de FSLN, het Sandinistisch Nationaal Bevrijdingsfront. In 1979 kwam de Marxistische Ortega aan de macht, na een revolutie die de Somoza familie van de troon stootte. Tijdens zijn eerste presidentschap nationaliseerde Ortega veel land (dat eerder in handen was van de Somoza’s) en bedrijven. Er was veel aandacht voor onderwijs en gezondheidszorg en er was een grote alfabetiseringscampagne. In 1990 verloor Ortega de verkiezingen van een coalitie van partijen.

In 2006 kwam hij voor de tweede keer aan de macht. Dat jaar stemden de Nicaraguanen, na jaren van neo-liberale hervormingen, met een grote meerderheid de rechtse regering weg. De jaren onder de rechtse regeringen van 1990 tot 2006, werden gekenmerkt door inmenging van het IMF en de Wereldbank. Dit leidde tot armoede onder de toch al arme bevolking.

Met het wegstemmen van de rechtse regering hoopten veel Nicaruguanen op een gelijkwaardigere samenleving, maar Ortega en de FSLN bleken aan een autoritair regime te bouwen: de politie en het leger zijn inmiddels volledig in handen van Ortega, rechters die tegen Ortega zijn worden aan de kant gezet en Ortega kan herkozen blijven worden. Op economisch vlak mixt het regime socialisme en neo-liberalisme. De regering besteedt geld aan sociale programma’s voor de lage klasse, maar onderhandelt tegelijkertijd met grote internationale bedrijven en de economische elite van Nicaragua. De protesten van 2018 richtten zich dan ook tegen liberale hervormingen die Ortega zonder overleg doorvoerde.

Protesten

Nadat vreedzame protesten in april 2018 tegen deze hervormingen door de politie werden neergeslagen, was de maat vol. Protesten tegen het regime brachten de maanden hierna honderdduizenden mensen de straat op. Ortega zette naast de politie en het leger ook gewelddadige paramilitairen in tegen de demonstranten. Sindsdien zijn er al meer dan driehonderd demonstranten vermoord en meer dan tweeduizend mensen gewond geraakt.

De repressie van Ortega bleef hier niet bij: het leger, de politie en paramilitairen vielen de gebouwen van NGO’s en onafhankelijke media binnen, waarna dezen werden vernield en gesloten. Hiermee werden de belangrijkste stemmen voor democratische waarden de mond gesnoerd. Veel activisten moeten een bittere keuze maken: vluchten of worden opgepakt. Intussen kent het regime bijna vijfhonderd politieke gevangenen die hoge celstraffen boven het hoofd hangen, mede door de in juli aangenomen anti-terreur wet. Een van hen is de Belgisch-Nicaraguaanse geneeskundestudente Amaya Eva Coppens, tegen wie twintig jaar gevangenisstraf is geëist.

Arrestatie van Amaya Eva Coppens – Foto: LA PRENSA/ARCHIVO/Eddy López

Caravana

Er zijn sinds april al meer dan 50.000 Nicaraguanen naar Costa Rica gevlucht. Het ‘Articulacion de Movimientos’ organiseerde een karavaan van bussen met gevluchte activisten naar de grens tussen Costa Rica en Nicaragua. Aan de grens waren zij in staat hun familie en vrienden te ontmoeten, maar ook mede-activisten uit hun regio (de bussen gaan per stad of regio). De karavaan was naast een ontmoeting vooral ook een protest om de invloed van gevluchte activisten te vergroten.

Het Actiefonds steunde dit initiatief met een financiele bijdrage. Ook een demonstratie in Nederland werd gesteund. Op de Dam vond een demonstratie plaats tegen het staatsgeweld en de repressie en voor mensenrechten en de bevrijding van de politieke gevangenen in Nicaragua.

Karavaan van ‘Articulacion de Movimientos’