Hét cadeau voor iedereen die alles heeft behalve wat we allemaal echt nodig hebben: een betere wereld. Draag met dit cadeau niet bij aan overconsumptie en klimaatverandering maar aan de wereldwijde beweging voor verandering en aan onderlinge solidariteit!
Ons hartje begeert een wereld zonder uitbuiting en geweld en op ons verlanglijstje staat een toekomst waarin de macht bij het volk ligt en iedereen in vrijheid en veiligheid kan leven zonder dat de planeet hierbij wordt uitgeput.
Met dit cadeau worden er banners geverfd, klimspullen gekocht, pamfletten geprint en al het andere dat noodzakelijk is om in actie te komen.
Dus weet je niet wat je moet geven? Heb je een activist in je leven die niets wil behalve de revolutie? Wil je je rechtse oom een cadeau geven waar hij niet blij van wordt maar jij wel?
Geef dan een actie cadeau met de actie-cadeaubon van Het Actiefonds!
Het Actiefonds heeft minstens 500 nieuwe donateurs nodig om aan de groeiende vraag te kunnen voldoen.
2024 is een recordjaar. Van recordtemperaturen tot een ongekend hoog aantal aanvragen bij Het Actiefonds. Aan de ene kant is dit slecht nieuws: er is veel reden tot actie. We zien een mondiale uitbreiding van extreemrechtse regeringen. Van Argentinië tot Slowakije.
We worden tegen elkaar uitgespeeld. Daarbij krijgt racistisch gedachtegoed vrij baan. Ook zien we wederom de groei van militaire agressie voor het maken van winst. Mensen worden nog steeds vermoord omdat ze leven in een land waar olie, gas of goud in de grond te vinden is. Dit gaat gepaard met een escalatie van de klimaatcatastrofe, waarbij het weer extremer wordt over de hele wereld. Record na record wordt gebroken en de waarschuwingen van wetenschappers worden langzaam realiteit. Dit zijn allemaal wezenlijke bedreigingen die ons richting mondiale vernietiging leiden.
Het ontwrichten van de destructieve systemen die deze bedreigingen creëren is noodzakelijk voor ons collectieve voortbestaan. Hiermee komen we bij het goede nieuws: over de hele wereld staan er dappere mensen op die zich verzetten. Mensen die zich ondanks alles inzetten voor een leefbare wereld voor iedereen. Sociale bewegingen die niet opgeven en elkaar vasthouden. Deze gebundelde kracht is het enige wat de destructieve systemen kan stoppen.
Hierdoor zien wij bij Het Actiefonds een groeiend aantal aanvragen voor hulp. Deze komen van activisten die zelf in een moeilijke financiële positie zitten en ondanks alles tijd vrijmaken om zich in te zetten vóór hun gemeenschap en tegen de systemen die onze aarde kapot maken.
Wij zijn al meer dan 55 jaar tegen apartheid, vóór rechtvaardigheid en vóór onderlinge solidariteit. Omdat de vrijheid van de één samenhangt met de vrijheid van de ander. Dankzij onze donateurs kunnen we onze bijdrage leveren aan wereldwijde verandering.
Samen met jullie zijn wij zijn er voor de mensen bij blokkades. Voor hen die zichzelf vastketenen aan bomen uit radicale liefde voor het leven. Voor de deelnemers aan massademonstraties die samen een vuist maken tegen structureel geweld. Daarom zijn we nu op zoek naar minstens 500 bondgenoten die zich aansluiten bij Het Actiefonds. De meeste van onze bondgenoten doneren tussen de 5 en de 15 euro per maand.
Sta op! Sluit je aan bij Het Actiefonds!
Radicale verandering van onderop is nu dringend nodig. Wij zijn Het Actiefonds – een naam die precies uitdrukt wat wij doen, hebben gedaan in het verleden en zullen blijven doen zolang het nodig is: het ondersteunen van acties en sociale bewegingen over de hele wereld die strijden voor gerechtigdheid.
Wij helpen mensen voor zichzelf op te komen, omdat wij geloven dat echte verandering van onderop komt. Hierbij doen wij niet aan valse neutraliteit: wij zijn al 55 jaar tegen apartheid, vóór rechtvaardigheid en vóór onderlinge solidariteit. Omdat de vrijheid van de één samenhangt met de vrijheid van de ander. Wij versterken de stemmen van de onderdrukten en degenen die wel weten hoe ze actie moeten voeren, maar de middelen niet hebben. Wij zijn er voor de mensen achter de blokkades en voor hen die zichzelf vastketenen aan bomen uit radicale liefde voor het leven. Wij zijn er voor de deelnemers aan massademonstraties die samen een vuist maken tegen structureel geweld.
De afgelopen jaren speelt er ontzettend veel: uitbuiting, klimaatontwrichting, uitzettingen, oorlog en fascisme. Gelukkig hebben we op elk van deze onderwerpen talloze groepen kunnen steunen die de hoop levend houden dat een andere wereld mogelijk is. Maar activisten zullen moeten blijven opstaan tegen de regeringen en bedrijven die tegen beter weten in economische belangen boven alles stellen.
Door geen geld te accepteren van overheden of bedrijven blijven we onafhankelijk. Het is te danken aan particuliere donateurs dat we onze bijdrage kunnen leveren aan wereldwijde verandering.
Daarom roepen we iedereen die zich kan vinden in onze visie op om nu donateur te worden. Zodat we door kunnen gaan met activisme steunen waar dit het meest nodig is. Zodat er een tegenstem blijft bestaan.
Wij strijden door. Strijd jij nog ergens voor? Word donateur!
Het eerste halfjaar van 2023 had het collectief Alarm Phone contact met maar liefst 539 boten in noodsituaties – pakweg vier per dag. Alarm Phone gaat vervolgens na in welke territoriale wateren deze boten bevinden, om de kustwacht op haar verantwoordelijkheid te wijzen de drenkelingen te redden.
CW: (Seksueel) geweld, dood
Op 18 juli, een dag nadat Mark Rutte, Giorgia Meloni, Ursula von der Leyen en Kais Saied de glazen klinken in Tunis om hun kersverse migratiedeal, kreeg Alarm Phone de volgende melding binnen:
“Het gaat niet goed met ons. We zijn aangevallen door gewapende soldaten. Libische troepen schoten op ons, sloegen ons in elkaar, en verkrachtten ‘s nachts de vrouwen. Ik heb bijna geen batterij meer.”
De EU beloofde president Kais Saied maar liefst een miljard euro zolang hij ervoor zorgde dat mensen niet meer illegaal de Mediterraanse Zee oversteken vanuit Tunesië. De EU werkt graag samen met een man die pas twee jaar geleden een machtsgreep pleegde, en sindsdien in hatelijke speeches zwarte migranten ervan beschuldigt Tunesië om te volken.
Het oogt namelijk niet goed voor de EU als er honderden mensen per jaar door Europese regelgeving verdrinken in de Mediterraanse Zee. Vandaar de deal met Tunesië. Of Saied niet zo aardig wil zijn om migranten te laten sterven in de woestijn in plaats van op zee – dan is het tenminste niet meer Europa’s verantwoordelijkheid. Als deze afspraken lijden tot minder migranten op de Middellandse Zee, moeten ze als blauwdruk dienen voor soortgelijke afspraken met Marokko en Algerije. Een situatie waar Europees rechts veel baat bij zou hebben. Zij kunnen dan over een aantal jaar Noord-Afrikanen afschilderen als wrede racisten zonder zelf hun handen vuil te maken. Sterker nog, ze zullen hun eigen asielbeleid weer als het toppunt van beschaafdheid presenteren.
Het meest schaamteloze is misschien wel dat de deal wordt geformuleerd als een humanitaire mijlpaal. Tunesië zal de mensenrechten van migranten waarborgen, zweren Europese leiders, ondanks al het bewijs voor het tegendeel. De melding hierboven is slechts één van de velen die Alarm Phone deze zomer binnenkreeg: en het nieuws van de honderden zwarte migranten die in juli na een pogrom in Sfax de woestijn zijn ingejaagd bereikte alle grote Europese kranten. Rutte en Meloni weten heus met wie ze te maken hebben.
Voorstanders van de deal beweren desalniettemin dat het nodig is om illegale mensensmokkel te bestrijden. Het zou allemaal voor de veiligheid van die migrant zijn, die wordt uitgeklopt door smokkelaars voor een levensgevaarlijke bootreis. Dat de EU bijdraagt aan levensgevaarlijke vluchtroutes door illegale push-backs uit te voeren, is volgens voorstanders een ongemakkelijke maar noodzakelijke bijkomstigheid. Verdrinkingsdoden heeft de Unie namelijk liever niet in eigen wateren. Attent.
Als de EU zich zo zorgen maakt om de veiligheid van migranten, waarom bouwt ze dan niet een brug?
Het Actiefonds steunt al jaren het collectief Alarm Phone, een groep vrijwilligers die de oversteek van de Mediterraanse Zee documenteert. Migranten bellen Alarm Phone om hun situatie en locatie door te geven, waarop het collectief nagaat in welke wateren ze zich bevinden en dus wie er verantwoordelijk is voor hun veiligheid. Op deze manier oefent Alarm Phone druk uit op de betreffende overheden om migranten in levensgevaar te redden. Het eerste halfjaar van 2023 had Alarm Phone contact met maar liefst 539 boten in noodsituaties – pakweg vier per dag.
Alarm Phone is ondertussen een vast onderdeel geworden van de berichtgeving over rampen op de Mediterraanse Zee (en de Noordzee). Zo had de organisatie meerdere keren contact met het overvolle vissersschip dat in juli zonk voor de kust van Griekenland, met honderden doden en vermisten tot gevolg. Ondanks de pogingen van de Griekse autoriteiten om de affaire in de doofpot te stoppen of in de schoenen van mensensmokkelaars te schuiven, lijkt het erop dat het de kustwacht zelf was die het schip liet kapseizen. De Griekse autoriteiten probeerden met een sleeptouw de boot naar Italiaanse wateren te slepen.
Op de Middellandse Zee is de waarheid vaak een nakomertje. Vandaar het belang van organisaties als Alarm Phone, die de feiten live vastleggen. Of Europese landen op tijd iets met die feiten doen is iets anders. 90 procent van de mails die Alarm Phone naar de kustwachten stuurt, met de locatie en status van boten in gevaar, blijven onbeantwoord.
Als protest tegen de ijzige houding van de EU heeft Alarm Phone daarom eind juni 1338 mails voorgelezen voor het Europees Parlement met meldingen van boten in gevaar. Er was ook een Alarmbox aanwezig bij het protest: een alarm dat live afging wanneer er een nieuwe noodsituatie werd doorgegeven aan Alarm Phone.
Alarm Phone is één van de weinige organisaties die begrijpt wat er speelt aan de grenzen van Fort Europa en haar misdaden in kaart brengt. Daarom zijn wij trots dat wij deze groep nogmaals kunnen steunen.
Beeld: Watch the Med – Alarm Phone
Het Actiefonds steunt al jaren verschillende acties in het bezette gebied tussen de Jordaan en de Middellandse Zee: van dienstplichtweigeraars tot het vastleggen en verspreiden van koloniaal geweld. Juist nu de meest rechtse regering in de geschiedenis van Israël aantreedt, zal Het Actiefonds zich blijven inzetten voor vrijheid en gelijkheid in bezet Palestina.
Sinds de covid-pandemie zijn Israëlische protesten tegen de regering een terugkerend fenomeen. Eerst gingen de protesten over de corrupte praktijken van premier Benjamin Netanyahu of over het draconische pandemiebeleid. Netanyahu riskeert tien jaar gevangenisstraf wegens corruptiezaken, waardoor hij wanhopig aan de macht probeert te blijven om immuniteit te behouden. Om zijn eigen hachje te redden, heeft hij na de laatste verkiezingen zelfs besloten een coalitie te vormen met de extreemrechtse partijen van Israël.
Deze monstercoalitie is het doelwit van de huidige protesten in ’48-territorium. Velen waarschuwen voor het gevaar van het doen van zoveel concessies aan de extreemrechtse religieuze partijen. Zo is de extreemrechtse provocateur Itamar Ben-Gvir benoemd tot hoofd van de Israëlische politie op de Westelijke Jordaanoever. Meerdere mensenrechtenorganisaties beschrijven de situatie op de Westoever en Gaza als apartheid, maar als het aan Ben-Gvir ligt gaat de kolonisatie van de Westelijke Jordaanoever niet snel genoeg. Regelmatig is hij te zien op beladen plekken als de Tempelberg en Hebron, heilige plekken voor de religies van Abraham, om te verklaren dat het gebied enkel aan Joden toebehoort.
Daar komt bij dat 2022 een bijzonder gewelddadig jaar was in het gebied: 144 Palestijnen werden gedood door de Israelische staat op de Westoever alleen, het hoogste aantal sinds de Tweede Intifida in 2004. Ondertussen lieten 31 Israëli’s de geest als gevolg van Palestijnse verzetsstrijd, tevens meer dan in de afgelopen zeven jaar het geval was.
Maar het toenemende geweld op de Westelijke Jordaanoever is niet de enige aanleiding voor protest. De huidige demonstraties in het territorium van ‘48 (waar de Westoever, Gaza en Oost-Jeruzalem niet bijhoren) gaan veelal over de aanval op de rechtstaat. De nieuwe regering wil de zwakke scheiding der machten in de Israëlische staat verleden tijd maken.
Het meest controversiële plan van de nieuwe regering is om een minimale meerderheid in het parlement de macht te geven uitspraken van het hooggerechtshof opzij te schuiven. In de praktijk betekent dit dat de regering niet meer hoeft te luisteren naar het hof, en wetten kan invoeren die ingaan tegen de grondwetten van Israël. Het gevolg is ongebreidelde macht voor de regering, die zich tegenover niemand meer hoeft te verantwoorden. Daarnaast wil de regering het exclusieve recht om wethouders en rechters aan te stellen, waardoor de juridische tak van de staat verder ondergeschikt raakt aan de politiek. Israël dreigt door de nieuwe plannen van de regering een illiberale democratie te worden, in navolging van Polen en Hongarije. De verwoesting van de rechtspraak houdt Netanyahu op vrije voeten, maar de staat raakt hierdoor nog verder geïsoleerd.
Zodoende gaan tienduizenden mensen in Tel Aviv, Haifa en andere steden de straat op. De meeste demonstranten doet dit uit nationalistisch sentiment. Zo vertelde een advocaat aan de Israëlische krant Haaretz: “Mijn wijlen oma is hier in 1922 naartoe gekomen om dit land op te bouwen. Ik sta niet toe dat deze regering de staat nu om zeep helpt.”
Toch moeten de demonstraties om de Israëlische democratie te beschermen een vreemd gezicht zijn voor Palestijnen. Degenen met een Israëlisch paspoort ondergaan al decennialang een tirannie van de meerderheid. Hun belangen komen niet overeen met de overgrote joodse meerderheid in ‘48, waardoor zij nauwelijks politieke macht hebben. In Oost-Jeruzalem, de Westelijke Jordaanoever en Gaza hebben Palestijnen niet eens de mogelijkheid te stemmen.
In 1945 schreef de Zwarte Amerikaanse auteur Zora Neale Hurston het essay ‘Crazy for this Democracy’ waarvan de openingsregels voor Palestijnen nog pijnlijk actueel moeten klinken:
“They tell me this democracy form of government is a wonderful thing. It has freedom, equality, justice, in short, everything! Since 1937 nobody has talked about anything else (…) The radio, the news papers, and the columnists inside the newspapers, have said how lovely it was. All this talk and praise-giving has got me in the notion to try some of the stuff. All I want to do is to get hold of a sample of the thing, and I declare, I sure will try it. I don’t know for myself, but I have been told that it is really wonderful.”
Wie weet zal de Israëlische democratie deze regering overleven. Maar het fundamentele probleem van het land blijft voorlopig onaangeroerd. Een koloniale situatie is onhoudbaar, en zal vroeg of laat, vredig of met geweld, ten einde komen.
De Joods-Tunesische auteur Albert Memmi beschreef de onhoudbare koloniale situatie in zijn portret van de kolonist en gekoloniseerde (1957). Het koloniale systeem berooft volgens hem zowel de kolonist als gekoloniseerde van zijn menselijkheid. De kolonist wordt door het systeem meedogenloos en racistisch. Hij/zij/hen wordt geacht de gekoloniseerde te vernederen, diens verleden en toekomst te ontnemen en diens cultuur en recht op leven te ontkennen. De gekoloniseerde, daarentegen, krijgt geen kans om een volwaardig mens te worden in een systeem dat zo veel mogelijk hun daadkracht in de kiem smoort.
In naam van zowel Israëli’s als Palestijnen moet het koloniale systeem verdwijnen. Ieder vredesproces is een lachertje zolang het niet aan deze eerste fundamentele eis voldoet: een einde aan apartheid, een einde aan het koloniale systeem.
Beeld: Haggai Matar / +972 Magazine
De Zapatista’s komen naar Europa! Het Actiefonds is trots twee Zapatista-solidariteitsgroepen te mogen ondersteunen; eentje in Basel en één in Nederland. De delegatie komt per boot vanuit Mexico naar Europa; in verschillende Europese landen worden politieke bijeenkomsten georganiseerd om Zapatista’s en lokale activisten met elkaar te verbinden en strategieën uit te wisselen. Een klein beetje context over deze bijzondere autonome gemeenschap.
De Zapatista’s zijn een autonome gemeenschap in de zuidelijke Mexicaanse staat Chiapas. In 1994 kwam deze groep inheemse bewoners in opstand tegen de voortdurende uitbuiting, corruptie, ongelijkheid en armoede in de regio. Het resultaat van de Spaanse kolonisatie van 500 jaar geleden en sindsdien de gestage ontwikkeling van het globalisme en kapitalisme. Anno 2021 reist er een delegatie Zapatista’s af naar Europa via dezelfde route die de kolonisten aflegden, maar met een missie van solidariteit, antikapitalisme en wederzijdse hulp. Chiapas werd in de 16e eeuw bezet door Spaanse kolonisten. Sindsdien kent de regio een lange geschiedenis van onderdrukking en uitbuiting tijdens de ontwikkeling van het kapitalistische wereldsysteem waar we nu mee te maken hebben. De regio was voor de Spaanse bezetters vooral interessant door de aanwezige landbouwgrond en de daarmee verbonden inheemse ‘arbeiders’, wiens land en arbeid kon worden opgeëist. Ook na de onafhankelijkheid van de Spaanse bezetters bleef de meeste grond in het bezit van een kleine elitaire groep en werden de liberale ideeën die door de kolonisten geïntroduceerd werden gemakkelijk overgenomen door de nu onafhankelijke Mexicaanse republiek. Onder de invloed van buitenlandse investeerders werden er steeds meer exportproducten geproduceerd. De deelstaat Chiapas zou zich op deze manier verder ‘moderniseren’ binnen het kapitalistische wereldsysteem en zich vanaf begin 20ste eeuw positioneren als goedkope producent van voedsel en arbeid op de wereldmarkt. Een positie binnen de wereldeconomie waar op lokaal niveau weinig ontwikkeling of welvaart uit voortvloeit.
Ondanks revolutionaire ontwikkelingen, opstanden, mobilisaties en opgerichte vakbonden binnen de inheemse boerenbevolking, bleef ook in de 20ste eeuw de meeste grond in het bezit van dezelfde grondbezitters uit de 19e eeuw. De kapitalistische ontwikkeling van het gebied zorgde voor een steeds groter wordende ongelijkheid en klassenstrijd. In de aanloop naar de opstand waarmee de inheemse Zapatista’s hun autonomie zouden verwerven in 1994 ging het verder bergafwaarts. Het Amerikaanse neoliberale beleid werd ook in Mexico steeds populairder en met het NAFTA handelsverdrag werd de Mexicaanse economie verder geherstructureerd om binnen het vrijemarktmodel van de VS te passen.
Het NAFTA verdrag was voor de EZLN (Zapatistisch Nationaal Bevrijdingsleger) de druppel. Met het verdrag werden de belangen van de inheemse bevolking wederom weggecijferd en werd het mogelijk voor grote buitenlandse bedrijven grond op te kopen voor landbouw, wat zou zorgen voor oneerlijke concurrentie voor de inheemse boeren. Op 1 januari 1994, de dag dat het NAFTA handelsverdrag in werking zou treden, kwam de EZLN in opstand en greep de macht in verschillende dorpen en steden in Chiapas, onder de slogan ¡Ya basta! (Nu is het genoeg!). En dat is te begrijpen, in een gebied waar 500 jaar lang de inheemse bevolking wordt opgelegd mee te draaien in het westerse, kapitaalbeluste systeem en de ontwikkeling hiervan.
Ondanks de incidentele bloedige conflicten en de voortdurende strijd met het Mexicaanse regeringsleger is het de Zapatista’s in de afgelopen 27 jaar gelukt een een autonome, democratische en rechtvaardige samenleving op te bouwen én te behouden voor de nu ruim 360.000 inwoners van het gebied. Daarbij hoort een eigen democratisch bestuur, economie, gezondheidszorg en onderwijssysteem. De dorpen in het gebied worden bestuurd door dorpsraden, bestaande uit 300 verschillende families waarvan iedereen boven de 12 kan meebeslissen. Met de gratis toegankelijke gezondsheidszorg en educatie hebben de Zapatista’s grote vooruitgang geboekt. Zo bouwden ze nieuwe ziekenhuizen en klinieken, brachten kindersterfte terug en maakten educatie breder toegankelijk voor de inheemse volken.
Ook de invloed van het patriarchale systeem werd aangepakt en de positie van vrouwen significant verbeterd. Zo kregen vrouwen belangrijke rollen binnen het bestuur van de gemeenschap, het onderwijs, de gezondheidszorg of het rebellenleger. Huiselijk geweld en de discriminatie van vrouwen werd aangepakt door het aan banden leggen van alcohol en drugsgebruik, waarmee het aanvechten van het patriarchaat een doel op zich werd binnen de gemeenschap.
Met vallen en opstaan is het de Zapatista’s gelukt zich vrij te vechten uit het koloniale systeem van onderdrukking en uitbuiting, en zichzelf een waardig bestaan toe te kennen. Welvaart zoals we die hier kennen, is er niet in het Zapatista gebied. Ze zijn niet uit op oneindige groei, concurrentie of winstoptimisatie. Het land is collectief eigendom en de productie van voedsel is bedoeld voor het welzijn van de gemeenschap. Koffie wordt er verbouwd voor een bescheiden export naar het buitenland, waarmee ze gemeenschappelijke voorzieningen financieren.
27 Jaar na de opstand van de EZLN en de oprichting van de autonome gemeenschap van de Zapatista’s, reist een delegatie Zapatista’s af richting Europa. Ze leggen dezelfde route af die de Spaanse kolonisten 500 jaar geleden aflegde over zee, maar met een ander doel. Waar de kolonisten uit waren op bezetten, bekeren en uitbuiten, hebben de Zapatista’s een solidaire missie. Sinds 1994 hebben zij laten zien succesvol een alternatief te kunnen bieden tegen het kapitalistische, neoliberale wereldsysteem en gaan daarover tijdens een maandenlange tour door Europa in gesprek met solidaire groepen en organisaties. De Zapatista’s lijken de sleutel in handen te hebben voor veel grote problemen die in onze westerse samenleving behandeld worden als een soort onvermijdelijk bijproduct van het kapitalisme.
Om de komst van de Zapatista delegatie mogelijk te maken is Gira Zapatista Holanda een crowdfundingsactie gestart. Met het geld wordt de reis van de Zapatista’s mogelijk gemaakt en kunnen er politieke en sociale bijeenkomsten georganiseerd worden. Wil je meer lezen over de Zapatista beweging of de Zapatista koffie proberen? Ga eens langs bij Het Fort van Sjakoo in Amsterdam of Boekenwinkel Opstand in Den Haag, er is genoeg Zapatista literatuur geschreven om je verder in te lezen in de beweging.
Maandag tot vrijdag 11:00 tot 18:00
Zaterdag 11:00 tot 17:00
Dinsdag 18:00 tot 21:00
Donderdag 17:00 tot 21:00
Debaenst, J. (2008). De geschiedenis van Chiapas, Mexico
in wereld-systeemperspectief [Masterscriptie, Universiteit Gent]
Vrije Markt, DE ZAPATISTAS: HET HELE VERHAAL, via https://vrijemarkt.org/de-zapatistas-lang/
Briy, A. (2021). Zapatistas: Lessons in community self-organisation in Mexico, via https://www.opendemocracy.net/en/democraciaabierta/zapatistas-lecciones-de-auto-organizaci%C3%B3n-comunitaria-en/
Godelmann, I. R. (2014). The Zapatista Movement: The Fight for Indigenous Rights in Mexico, via https://www.internationalaffairs.org.au/news-item/the-zapatista-movement-the-fight-for-indigenous-rights-in-mexico/
De woningnood is hip. De sob stories van jongeren die klem zitten en al maanden bij vrienden op de bank slapen vliegen je om de oren, met aan de andere kant van het spectrum de hoopgevende feelgood items over nieuwe innovatieve woonvormen. Precies die nieuwe woonvormen moeten de generatie klemzittende woningzoekers weer van een sprankje hoop voorzien dat ze ooit nog ergens kunnen wonen waar ze niet de helft van hun salaris hoeven af te dragen aan een buitenlandse investeerder.
Tiny houses, vanlifers, ecodorpen of co-living, deze nieuwe woonvormen passeren in de media vrijwel wekelijks de revue en worden daarin vaak bestempeld als dé oplossing voor de uit de klauwen gelopen woningnood. Nederland is immers vol, en creatief omgaan met de ruimte die we nog hebben de enige remedie. Maar de echte strijd tegen deze wooncrisis wordt niet gestreden vanaf een braakliggend stuk grond dat tijdelijk wordt ingericht als tiny house arena. De echte woonstrijd pakt het probleem aan bij de wortel; onze volksvertegenwoordiging.
Antikraak huurders in gesprek met wethouder wonen Bas Kurvers (VVD Rotterdam) tijdens BPW actie
Velen vragen zich af waarom de ‘echte’ woonstrijd zo lang op zich laat wachten. Woningzoekenden lijken het feit dat hun positie op de woningmarkt een diepgeworteld verdienmodel is voor de rest van de bevolking stilzwijgend te accepteren. De meesten weten immers niet beter. Dat je als starter elk jaar weer opzoek moet naar een nieuwe woning omdat je huisbaas alleen nog maar tijdelijke contracten uitgeeft, lijkt voor velen ondertussen de normaalste zaak van de wereld. Voor de generatie die na de invoering van de Wet Doorstroming Huurmarkt in 2016 begonnen is met de onmogelijke zoektocht naar een huurwoning, is de gedegen huurbescherming van daarvoor, met onbepaalde tijd-contracten en verhuisvergoedingen, niet meer dan een nostalgisch sprookje uit een ver verleden. Het verliezen van je woning wordt daarom door veel huurders als een onvermijdelijk, individueel probleem gezien, en een oplossing wordt vaak pas achteraf gezocht. “Heeft er nog iemand een kamer vrij? We moeten over 2 weken onze woning uit en hebben nog niks gevonden, fles wijn voor de gouden tip!!!”, luidt het dan op Facebook.
Een organisatie die huurders helpt het anders aan te pakken is de Bond Precaire Woonvormen (BPW). Deze bewonersvereniging helpt je niet met zoeken naar een nieuwe flex-hut of tijdelijke tiny house staanplaats. Er is namelijk nog een tweede optie, naast een beroep doen op de gastvrijheid van je vrienden via Facebook. Namelijk je huisbaas en de lokale politiek confronteren met de vraag waarom zij het geoorloofd vinden kwetsbare bewoners thuisloos te maken, zodat er weer €200 per maand extra kan worden gevraagd aan de volgende hopeloze woningzoeker die voorbij komt. En als je huisbaas het niet nodig vind zijn beweegredenen om jou dakloos te maken nader te verklaren, dan doe je een beroep op het solidariteitsnetwerk van de Bond en ga je met 30, 40 man, spandoeken en een megafoon verhaal halen. Dit is de echte woonstrijd, en die voert de BPW al meer dan 10 jaar.
Bewoners van de Rotterdamse Tweebosbuurt demonstreren tegen hun uitzetting voor de deur van Vestia (25/02/21)
Met sterk groeiende lokale groepen in de grote steden en een landelijk netwerk is de Bond PrecaireWoonvormen er voor iedereen die tijdelijk, onzeker, of te duur huurt. En dat zijn er veel tegenwoordig. Wanneer organisaties als de Huurcommissie, Woonbond of gemeentelijke hulpinstanties je adviseren om je maar te melden bij de daklozenopvang na het aflopen van een tijdelijk huurcontract, komt de BPW in actie. Bijna wekelijks voeren zij wel ergens in Nederland actie tegen een huisuitzetting. Antikraakcontracten die aflopen zonder vervangende huisvesting aan te bieden, bewoners van sociale woonwijken die door de gemeente en corporaties uit hun woning worden gezet om plaats te maken voor koop of vrije sector, of huurders die anderszins zonder pardon op straat komen te staan. Allerlei vormen van precaire huur komen voorbij en de BPW laat niemand vallen, zolang de bewoners zelf bereid zijn samen in actie te komen en zich aan te sluiten bij het brede solidariteitsnetwerk. Voor huurders, door huurders.
De overheid doet vrijwel niets om de aanwas van kersverse dak- en thuislozen op te vangen. Sterker nog: deze wakkert de problemen alleen maar aan. Sinds 2010 zijn er tal van wetswijzigingen geweest die de positie van huurders stapje voor stapje verder de verdoemenis in geholpen hebben, met de verdubbeling van het aantal daklozen als resultaat. De torenhoge belasting op sociale huurwoningen, de antikraakwet, de invoering en verdere normalisering van tijdelijke contracten, de marktwerking en het volledig uit handen geven van de woningvoorraad aan buitenlandse investeerders. Ook al lijkt de wooncrisis bij vrijwel elke politieke partij hoog in het vaandel te staan, de lijst met falende beleidsmaatregelen is lang en wordt tot nu toe alleen nog maar verder aangevuld.
Dit is precies de reden waarom die innovatieve ‘oplossingen’ voor de wooncrisis geen zoden aan de dijk zetten. Het legt de verantwoordelijkheid om naar oplossingen te zoeken bij de burger, terwijl onze volksvertegenwoordigers van bovenaf nog wat extra olie op het vuur gooien. Wanneer wij genoegen nemen met dit falende beleid, door zelf naar alternatieven te zoeken, wekken we de indruk dat we het oké vinden dat onze overheid wonen niet meer als mensenrecht behandeld, maar als individuele verantwoordelijkheid. Daarom is de woonstrijd die gestreden wordt in onze volksbuurten, door bewonersorganisaties en solidariteitsnetwerken, de enige uitweg uit deze kunstmatig gecreëerde crisis.
Ook meewerken aan de strijd voor woonzekerheid van de BPW? Word lid! Op de hoogte blijven van acties en campagnes? Kijk op Facebook, Twitter of schrijf je in voor de BPW nieuwsbrief via de website.
Leden van BPW Den Haag tijdens een demonstratie tegen een huisuitzetting door Staedion (18/12/21)
Opinieartikel door woonrechtenactivist en BPW-lid Nick van Balken in opdracht voor Het Actiefonds
In augustus vorig jaar steunde Het Actiefonds een grote blokkade door Bündnis Rheinmetall Entwaffnen tegen de wapenindustrie in Kassel, Duitsland.
Milieuactivisten stonden zij aan zij met antifascisten, feminististen en activisten van queer- en vredesbewegingen. Allen namen deel aan de blokkade van een grote wapenfabriek in Kassel.
“De blokkades van de wapenfabrieken van Rheinmetall en Kraus-Maffei-Wegman in Kassel begonnen in de vroege ochtend. Door de actie viel de productie. Aan de arbeiders werd meegedeeld dat de blokkades niet tegen hen waren gericht, maar tegen de wapenproductie. De eis om de wapenproductie in Duitsland en elders te stoppen, bevat ook de vraag om eerlijke, zinvolle banen te creëren.”
Na de geslaagde blokkade trokken de verschillende groepen gezamenlijk naar het centrum van Kassel voor een spontane demonstratie. De actiegroep heeft een video van de succesvolle, ontwrichtende dag van protesten gemaakt, bekijk deze hieronder!
Op 20 juni vond de demonstratie tegen de legalisering van politiegeweld plaats op het Malieveld in Den Haag. De demonstratie, waar ongeveer duizend mensen op af zijn gekomen, had als doel aandacht te vragen voor de wetswijziging waardoor agenten niet automatisch als verdachte worden gezien bij politiegeweld. Gezien de tussentijdse resultaten was de demonstratie een succes.
Het journalistieke platform Lilith schreef twee weken voor de demonstratie een artikel over het wetsvoorstel. Als gevolg zijn er talloze brieven gestuurd naar de Eerste Kamer. Gepaard met de media aandacht van de demonstratie, hebben een aantal fracties in de Senaat kritische vragen aan de regering gesteld gesteld.
Naar aanleiding van de demonstratie is in de gemeenteraad in Den Haag ook een motie goedgekeurd waarin het college is verzocht om met ons als organisatie aan tafel te gaan om racisme in Den Haag te bespreken. BLM Den Haag eist dat er een wethouder komt met institutioneel racisme in zijn of haar portefeuille; de gemeente zou haar verantwoordelijkheid moeten nemen in de strijd tegen racisme, en een groot aantal misstanden moeten tegengaan op bijvoorbeeld de arbeidsmarkt, de woningmarkt en bij de politie. Er is inmiddels ook al een voorlopig gesprek geweest met een wethouder.
Foto’s van het protest (door Mona van de Berg):
Together with LAB111, Het Actiefonds will organise AKSIE-film. A series in which we will screen classic or less well-known films about revolt, protest, activism and revolution. For the first edition: V for Vendetta.
As the major problems of our time cannot be wished away, it might be time for the passive viewer to become actively engaged. How to begin? AKSIE-film will show you by combining the power of cinema with talks and discussions by expert and activists on a range of topics. From anti-fascism to the refugee movement to climate activism, each edition will showcase a different theme.
On February 6 we kick off with the ageless, anarchism-inspired anti-fascist classic V for Vendetta. At 20.00 professor Rogier van Reekum will kick-off the night with a talk about the significance of fascism today and how it influences our politics, our culture and society. Then we will talk with Maartje from Paraat. Paraat is an antifascist research collective founded by students. After that: enjoy the movie!
V for Vendetta is set in a dystopian near future in which the UK has become transformed into a christian-fascist dictatorship. By deceiving the public, controlling the media and abolishing democracy, the regime seems almost invincible. Until masked vigilante V takes the stage and plants the seeds for full-scale revolt.
With its anarchist imagery and clearly anti-fascist message, V for Vendetta depicts mass anti-government action like very few Hollywood movies. Produced during the Bush-period it has become uncannily relevant in the Trump-era in which we are witnessing a massive comeback of the far-right and its xenophobic and racist agenda. Click here for the trailer.
Before the movie Rogier van Reekum will give a talk. Rogier is an assistant professor in sociology at the Erasmus University in Rotterdam. He has published extensively on European migration politics, irregular immigration and border policies. With co-author Willem Schinkel he has recently published the book ‘Theorie van de Kraal’, a ground-breaking intervention in the current debate about fascism and the extreme right. Rogier will give a talk about the significance of fascism today and how it influences our politics, our culture and society.
After that we’ll talk with activist Maartje from Paraat about the importance of anti-fascist organising. Paraat is an antifascist research collective founded by students. Their goal is to make clear how and where in contemporary society fascism manifests itself, as it emerges in forms different than those of fascist movements of the past. By researching fascist parties, activists as well as public figures and bringing attention to their communities, strategies and discourses, Paraat creates a factual basis for resistance. On this basis, Paraat aims to actively organize and demonstrate as well as educate.
Tickets: http://bit.ly/aksiefilm.
Every €2,00 of your ticket will be donated to Het Actiefonds to support the struggle for a sustainable and socially just world in which people and the environment are more important than economic interests. Visit https://hetactiefonds.nl for more information.
LAB1 | 2h 12min | no subtitles | Cineville ✓
➔ Hungry for more? Reserve a table in LAB111’s restaurant Strangelove Amsterdam.